Kỹ thuật chăn nuôi lợn thịt hiện nay được các hộ gia đình đang ứng dụng tiến bộ kỹ thuật chăn nuôi với các mô hình đạt hiệu quả kinh tế cao. Chúng tôi xin chia sẻ một số kiến thức kỹ thuật chăn nuôi áp dụng trong chăn nuôi lợn thịt.

Kỹ thuật chăn nuôi lợn thịt 

I. XÂY CHUỒNG TRẠI:

Nên bố trí trên nền đất cao ráo không ngập úng, xa dân cư, tiêu thoát chất thải tốt, có đủ nước, xây theo hướng đông tây. Chọn địa điểm cao ráo sạch sẽ, thoáng mát, có rèm che lúc mưa gió. Nên xây dựng chiều dài chuồng theo hướng Đông – Tây để tránh bức xạ mặt trời.

Độ dốc 2% chuồng không bị ẩm ướt, nên lát bằng gạch chỉ, mái chuồng không quá thấp để chuồng thông thoáng tự nhiên không xây kín xung quanh.

Về kích thước trung bình 12-15m2 trở lên.

Máng ăn dốc, dễ rửa không để thức ăn tồn đọng trang máng.

II. TIÊU CHUẨN CHỌN HEO NUÔI THỊT :

1. Chọn theo nguồn gốc :

Dựa vào đặc điểm các giống heo thích hợp hướng nuôi thịt kể trên để xác định việc chọn giống nào là thích hợp với điều kiện chăn nuôi và thị trường tiêu thụ ở mỗi nơi.

2. Chọn chủng loại và nguồn gốc giống phù hợp với hướng nuôi thịt :

Việc lựa chọn giống heo nuôi thịt cần căn cứ vào điều kiện, quy mô chăn nuôi của trang trại, gia đình và hướng tiêu thụ thị trường.

Trường hợp mua heo lẽ bầy từ nơi khác thì cần biết rõ nguồn gốc, chủng loại giống. Trường hợp heo được sinh sản từ heo nái nuôi tại chỗ thì trước đó cũng cần rõ nguồn gốc, chủng loại giống của từng heo nái để chọn nọc giống, tinh giống phù hợp với hướng nuôi thịt và đàn heo con có giá trị, chất lượng cao.

3. Chọn qua quan sát, đánh giá ngoại hình :

Chọn những con tốt trong bầy, đạt trọng lượng chuẩn theo đặc điểm của giống. Thông thường, heo con thích hợp nuôi thịt phải sớm có các biểu hiện thể trạng khỏe mạnh, lanh lẹ, không dị tật, ngực to, lưng thẳng, mông tròn, bụng thon gọn, chân thẳng và cứng cáp.

III. DINH DƯỠNG – THỨC ĂN

1. Thức ăn hỗn hợp chế biến công nghiệp :

Là loại thức ăn đã được các nơi sản xuất chuyên về thức ăn gia súc tổ hợp và pha thích hợp với nhu cầu dinh dưỡng của heo ở các giai đoạn sinh trưởng. Ưu điểm của thức ăn nầy là thành phần dinh dưỡng được tính toán, pha trộn cân đối ; đồng thời, các nguồn thực liệu được kiểm soát, xử lý chặt chẽ nên chất lượng, độ an toàn và thời gian bảo quản đều cao hơn thức ăn tự trộn. Thức ăn công nghiệp thường được gọi là “thức ăn bao” tiện dụng cho các cơ sở chăn nuôi quy mô trung bình, lớn do giảm được công lao đọng mua gom thực liệu để tự trộn.

Thức ăn hỗn hợp công nghiệp thường có hai dạng : dạng bột mịn và dạng viên. Hai dạng nầy không có sự khác biệt lớn về giá trị dinh dưỡng mà chủ yếu là  khác về hình thức, cấu trúc thức ăn nhằm phù hợp với đặc điểm tiêu thụ của heo trong từng giai đoạn tăng trưởng. Để đảm bảo chất lượng thịt thành phẩm, cũng như giúp lợn nhanh lớn trong quá trình chăn nuôi. Bà con nông dân có thể tham khảo Máy ép cám viên công nghiệp , từ đây bà con có thể chủ động nguồn thức ăn, nguyên liệu cho đàn vật nuôi. Cũng như đảm bảo vệ chất lượng cám.

Kỹ thuật chăn nuôi lợn thịtKỹ thuật chăn nuôi lợn thịt

Các loại thức ăn công nghiệp thường có ghi rõ trên bao bì thành phần các chất dinh dưỡng cơ bảo như : năng lượng trao đổi, tỷ lệ % đạm, xơ, béo, can-xi, phốt-pho…tương ứng với nhu cầu dinh dưỡng của giai đoạn tăng trưởng, sinh sản của heo. Do đó, người chăn nuôi cần chú ý đọc kỹ thông tin này để chọn đúng loại thức ăn phù hợp với lứa tuổi, giai đoạn sinh sản của heo.

Tùy theo điều kiện đầu tư của nơi chăn nuôi để lựa chọn cách tự trộn hay sử dụng thức ăn công nghiệp.  Tuy nhiên, dù gia đình chăn nuôi heo quy mô nhỏ, có điều kiện tự trộn thức ăn thì ít nhất vẫn nên sử dụng loại thức ăn công nghiệp chuyên dùng cho heo con tập ăn, heo ở giai đoạn đầu sau khi lẽ bầy để đẩm bảo cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng rất quan trọng cho heo ở các giai đoạn này.

2. Thức ăn tự trộn :

Là cách sử dụng các loại thực liệu tại chỗ, dễ có để pha trộn. Thức ăn tự trộn có lợi điểm là chi phí thấp nhưng bất lợi là tốn công lao động mua và trộn các loại thực liệu theo từng công thức phù hợp với các giai đoạn sinh trưởng, sinh sản của heo nuôi ; ngoài ra, do phải mua từng loại thực liệu với khối lượng nhỏ nên khó kiểm soát được chất lượng, độ an toàn vệ sinh thức ăn và sau khi trộn thường chỉ bảo quản được trong thời gian ngắn.

Có nhiều công thức dùng để tự trộn thức ăn tùy theo nguồn thực liệu ở địa phương. Có thể tham khảo một số công thức thức ăn tự trộn sau đây để nuôi heo thịt :

Thành phần

(tính trên 100 kg thức ăn)

Heo dưới

30 kg

Heo từ

30 – 60 kg

Heo từ

60 – 100 kg

Bắp hoặc tấm cám

Bột đậu nành rang

Bánh dầu đậu phộng

Bột cá lạt

Premix khoáng

Premix vitamin

44

30

15

9

1

1

45

35,5

10

8

1

0,5

51

35,5

5

7

1

0,5

3). Thức ăn đậm đặc chế biến công nghiệp:

Có tính chất tương tự như thức ăn hỗn hợp công nghiệp ; tuy nhiên, nơi sản xuất chỉ pha trộn các loại thực liệu chứa nhiều chất đạm, chất xơ và chất bổ sung, còn nơi chăn nuôi thì sử dụng các loại thức ăn có nhiều chất bột đường có sẳn hoặc dễ tìm ở địa phương như tấm, gạo, bắp, cám, khoai … để trộn với thức ăn đạm đặc theo tỷ lệ hướng dẫn của nơi sản xuất.

Ưu điểm của loại thức ăn đậm đặc là phù hợp với điều kiện chăn nuôi quy mô nhỏ, trung bình ở vùng nông thôn thường có sẳn hoặc dễ tìm mua các loại thức ăn chứa nhiều chất bột đường (cám, tấm, bắp … ) nên giúp giảm một phần chi phí so với khi mua loại thức ăn hỗn hợp toàn phần ; đồng thời, cũng tiện dụng hơn khi chuyên chở.

Thức ăn đậm đặc cũng được chế biến theo công thức thích hợp cho từng giai đoạn tăng trưởng của heo. Giữa các nơi sản xuất thức ăn đậm đặc thường có một ít khác biệt về thành phần thực liệu sử dụng và tỷ lệ pha trộn với thức ăn chứa nhiều bột đường ; do đó, người nuôi cần chú ý yếu tố này khi chọn mua, sử dụng.

4). Thức ăn bổ sung:

Ngoại trừ bột vỏ sò, bột xương … thì phần lớn được chế biến ở dạng các chế phẩm hỗn hợp premix để pha trong nước uống, trộn trong thức ăn. Các loại chế phẩm phổ biến thường gồm các loại vitamin, khoáng, men, một số a-xiys a-min, có hoặc không có một lượng thuốc kháng sinh để phòng bệnh ; tuy nhiên, mỗi loại có hàm lượng, thành phần các chất dinh dưỡng và tỷ lê pha, trộn khác nhau. Vì vây, cần xem thật kỹ thông tin ghi trên nhãn chế phẩm để sử dụng đúng, không lãng phí. Thông thường khi đã sử dụng các loại thức ăn hỗn hợp, thức ăn đậm đặc có chất lượng tốt thì có thể hạn chế sử dụng các loại thức ăn bổ sung.

5). Một số lưu ý trong cách sử dụng thức ăn, nước uống :

– Nếu tự pha trộn thức ăn, cần lựa chọn nguồn thực liệu mới. Có mùi thơm đặc trưng, không bị ẩm mốc … Và chọn nơi cung cấp đảm bảo có chất lượng ổn định.

– Nếu sử dụng thức ăn hỗn hợp hoặc thức ăn đạm đặc cần lưu ý thời hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, yêu cầu bảo quản và không nên tự gia giảm hay bổ sung thêm thức ăn khác ngoài phần hướng dẫn của nơi sản xuất.

– Cần duy trì ổn định loại thức ăn sử dụng  và cách cho ăn. Nguyên tắc chung là nên hạn chế việc thay đổi thức ăn. Nấu phải đổi thức ăn thì cần chuyển dần từ ít đến nhiều, tránh đổi đột ngột có thể làm heo bị rối loạn tiêu hoá.

 – Cách cấp thức ăn cho heo tốt nhất là ở dạng khô hoặc sệt kết hợp với sử dụng núm uống tự chảy. Không nên cho ăn thức ăn lỏng, nấu chín vì vừa tốn công và nhiên liệu để nấu lại. Không cung cấp đủ số lượng, chất dinh dưỡng theo nhu cầu của heo. ( Do phần nước nhiều làm heo mau no nhưng chưa đủ nhu cầu chất khô) ; nhất là khi nuôi với quy mô lớn.

– Với tập quán chăn nuôi heo ở nhiều nơi cho ăn khá nhiều rau là không cần thiết. Nhất là khi nuôi các giống heo cao sản vì rau có khối lượng lớn. Nhưng chức năng dinh dưỡng thấp, chủ yếu chất xơ và nước ;  nhất là khi nuôi các giống heo cao sản.

Kỹ thuật chăn nuôi lợn thịtKỹ thuật chăn nuôi lợn thịt

– Khẩu phần rau xanh hàng ngày chỉ nên cho ăn khoảng 0,2 – 0,3 kg đối với heo 2 – 3 tháng tuổi và 0,4 – 0,6 kg cho heo 3 – 5 tháng tuổi.

– Nguồn nước uống cho heo phải tuyệt đối sạch, không nhiễm phèn, mặn. Do đó, cần kiểm tra kỹ chất lượng nguồn nước sử dụng để có biện pháp lọc và khử trùng. Nước uông cho heo nên cấp bằng thiết bị núm uống tự chảy. Vì phù hợp với nhu cầu uống nước của heo trong từng lúc. Và việc dùng núm uống còn giúp thuận tiện xử lý nước trước khi cho uống. Khi dùng phòng trị bệnh hoặc các chế phẩm premix có thể pha đúng liều lượng theo thể trọng đàn heo trong từng ngày và còn giúp môi trường chuồng nuôi khô ráo, không bị đọng nước, ẩm thấp.

– Tương tự, nguồn nước dùng tắm rửa cũng cần phải sạch để ngăn ngừa các bệnh ngoài da, viêm mắt … Ngoài ra, nên hạn chế tắm khi nuôi heo thịt do thao tác dội tắm kích thích heo tăng sinh nhiệt làm tích luỹ mỡ dưới da. Tốt nhất chỉ tắm một lần mỗi ngày hoặc mỗi ngày 2 lần. Tuy nhiên, để có thể giảm số lần tắm heo thì môi trường chuồng trại cần phải thoáng mát, sạch sẽ. Nếu nuôi heo bằng chuồng lồng thì rất thuận tiện cho việc áp dụng cách tắm tiết kiệm nước. Và công lao đọng bằng hệ thống ống phun sương, ống nhỏ giọt nước.

Chúc bà con thành công!